D.A.B. de Wortketel.

Bierbrouwer Jan de Vries uit Hoogeveen is op dit moment hard bezig met de bouw van een eigen fabriek in zijn woonplaats. De brouwerij krijgt de naam Jonge Beer.

3 t/m 5 februari 2014

Een brouwervaring van Johan Hummel, GertJan Rijstenberg, Jan de Vries, Jan Kamps, Henk Stoel in Arcen en ruime omstreken.

Aanleiding

In november 2012 voorzag Hertog Jan brouwmeester Gerard van den Broek, via zijn goede vriend Jan Kamps, de brouwers van de Wortketel van een can verse Hertog Jan bovengist met als uitdagend verzoek er iets leuks, spannends of nieuws mee te brouwen. Zeventien brouwers gingen de uitdaging aan en brouwden in totaal bijna vijfentwintig verschillende bieren in diverse categorieën.

Na lang rijpen en een doorstane stresstest werden de bieren gekeurd door een testpanel van zes vrouwen en zes mannen, waarna de beste vijf werden uitgenodigd om een dagje mee te komen brouwen in Arcen. Dit werd door deze famous five natuurlijk geïnterpreteerd als een prijs en niet als een straf.

Een reisje wordt een Trip

Jan Kamps organiseerde niet alleen de tour de force, hij chauffeerde ook vakkundig door het land van Tom-Tom. ’s Avonds bij aankomst in Arcen had Frans Rayer naast een heerlijk Hertog Jan bokbiertje van de tap, ook de avondmaaltijd klaar staan zodat we direct, beschaafd zoals we zijn, konden aanvallen. We lieten ons de maaltijd goed smaken waarna we ons aan de zware taak zetten om ons geheugen op te frissen; we proefden wat er nog over was van de prijswinnende bieren. We hielden ons natuurlijk enigszins in want de volgende morgen zou de wekker om zes uur weer afgaan, dus toen er nog drie uurtjes ruimte voor slaap overbleef spoedden we ons naar bed.

De volgende ochtend konden we al vroeg op de brouwerij terecht. Zonder ons tijd voor ontbijt te hebben gegund stonden we om half acht voor een dichte deur van de brouwerij. Brouwer Han die de vroege dienst had was om zes uur begonnen met schroten en toen wij aankwamen was hij zojuist begonnen met de eerste moutstorting. We zagen hem door het raam, maar hij ons niet. Dus was het even wachten voor we in de kantine aan een kop koffie en een broodje zaten en bijgepraat werden door Gerard over het verloop van de dag. Jan Kamps kreeg een sleutel waarmee we bijna overal binnen konden komen (behalve in de beroemde kelder met oude jaargangen van de Grand Prestige en de kluis). Om acht uur stonden we in de brouwruimte en konden de heerlijke moutgeuren al in ons opnemen.

Het gerecht zoals gepresenteerd op de nieuwjaarsborrel van 8 januari 2014.

Bereidingstijd : 45-50 minuten

Benodigdheden voor 4 personen;
100 g in blokjes gesneden gerookt mager spek.
40 g reuzel of boter.
200 g kalfspoelet.
200 g varkenspoelet.
3 eetlepels bloem.
200 g geschrapte of geschilde, in blokjes gesneden, wortelen.
750 g geschilde, in blokjes gesneden, aardappelen.
300 g gepelde, in blokjes gesneden, uien.
1-2 in repen gesneden dunne preien.
Flinke mespunt marjoleinblaadjes.
Peper uit de molen.
4 dl bouillon van 2 blokjes of 1 tablet.
4-6 eetlepels fijngehakte peterselie.

Bereiding:
Bak het spek in de reuzel of boter langzaam uit. Wentel het kalfspoelet en varkenspoelet door de bloem en bak het vlees even in het spekvet.
Leg dan de stukjes wortel, aardappel, ui en prei laag om laag in de pan.
Strooi daar gedroogd marjoleinblad en peper op en giet de bij voorkeur warme of kokende bouillon in de pan.
Leg, zodra de bouillon kookt, het deksel op de pan.
Draai de vlam of plaat laag en laat vlees, aardappelen en groenten 35-40 minuten sudderen. Roer voorzichtig door de pan zodat de ingrediënten niet aanbakken maar zorg er wel voor dat de ingrediënten niet tot moes worden geroerd.
Strooi de peterselie in de pan en schep alle zeer gare ingrediënten voorzichtig door elkaar.
Zet zout en peper op tafel, zodat iedereen zich naar believen daarvan kan bedienen.

1/2 Wys: licht tarwebier op zijn zeventiende eeuws

Op Youtube heb ik een filmpje geplaatst van een zeventiende eeuwse bierbrouwdemo bij mij in de tuin.

Jan de Vries

www.jongebeer.nl

Na inloggen meer over de resultaten.

Na inloggen: meer over Proeven van bier (6-3-2013)

De IPA die ik gebrouwen heb en afgelopen woensdag (6 Feb 2013) mee had genomen naar de club viel blijkbaar zo goed in de smaak dat mij gevraagd is het recept op de site te zetten.
Natuurlijk deed het mij veel plezier om te horen dat het zo goed beviel dus bij deze dan het recept.
De grap van dit recept is eigenlijk de eenvoud er van.

Ik heb gebruikt:

Drie Kilo Muntons DME - Light 5 EBC
500 Gram Muntons DME - Dark 30 EBC

100 Gram Cascade Pellet 5.39 % 15 Minuten meekoken
44 Gram Cascade Pellet 5.39 % 10 Minuten meekoken
22 Gram Cascade Pellet 5.39 % 5 Minuten meekoken
20 Gram Cascade Pellet 5.39 % 0 Minuten meekoken

1056 American Ale van WYeast

20 Liter water

In eerste instantie 15 liter water toegevoegd aan de moutextract omdat anders mijn pan domweg te vol is.
Tijdens het opwarmen naar het kookpunt moet je goed blijven roeren zodat het moutextract goed oplost.
Dit oplossen wil bij moutextract poeder nog wel eens een probleem zijn.
Als alles goed is opgelost en het wort is aan de kook voegen we de eerste hopgift toe.
Na 5 minuten voegen we de tweede hopgift toe en na nogmaals 5 minuten de derde hopgift.
5 Minuten later zetten we de brander uit en voegen we de laatste hopgift toe.
In totaal koken we dus maar 15 minuten. 
Naderhand nog 5 liter water gekookt en dit na afkoeling in het gistvat gedaan vlak voordat het wort eveneens naar het gistvat is gegaan.

Het recept heet dus Cascade 15 min IPA maar van origine heet het Amarillo 15 min IPA.
Helaas kon ik niet aan de juiste hoeveelheid Amarillo pellets komen dus heb ik daar Cascade voor gebruikt.
De volgende keer wil ik toch weer Amarillo proberen omdat deze een ietwat uitgesprokener citrus karakter heeft.
Wellicht kan ik hier zelfs Citra hop voor gebruiken.
Dit laatste is natuurlijk een keus van de brouwer.

Henk Kuik

Jan Spoelstra gaf het voorzetje. Onder de link bierproeven een theoretisch vervolg. Nu de praktijk nog.

Hans (http://home.online.nl/jnaikema/ik.html#Hans)

Bambergreis van 18 t/m 21 oktober 2012

Enige tijd geleden had Henk Stoel het plan opgevat om weer een reis naar Bamberg te maken, het biermekka van Duitsland. In 2005 zijn we met een negental mensen hier geweest en de vraag kwam enige maanden geleden bij enkele gildeleden op om dit weer te doen. Dus Henk is aan de slag gegaan en donderdag 18 oktober jl. ging een gezelschap van 8 mensen in een busje op weg naar Bamberg. Het gezelschap bestond uit organisator Henk Stoel, Jan Kamps, Geert de Weert, Roelof Bork, Jan Beekelaar, Bert Oosterhuis, Anne Veendijk en Jan Spoelstra.

Dag 1

Nadat we het busje opgehaald hadden en nog enkele mensen in Hoogeveen opgestapt waren ging de reis naar Erica waar Anne Veendijk al met smart stond te wachten. Via de Duitse autobanen, met Henk als chauffeur, gingen we op weg om een afstand van 600 km af te leggen. Er heerste een gezellige sfeer in de bus en halverwege werd gestopt bij afslag Diemelstadt/Rhoden an de A44 voor een koffiepauze en om iets te eten. De halte was een chauffeurscafé waar Jan Kamps regelmatig kwam want hij is vrachtwagenchauffeur geweest. Na deze welkome onderbreking werd de reis voortgezet met Jan als chauffeur. De reis verliep voorspoedig en om 16.00 uur waren we op de plaats van bestemming. De Tom Tom loodste ons regelrecht naar ons onderkomen bij de familie Neumann aan de Luitpoldstrasse vlakbij het centrum. Het was prachtig weer en nadat we ons geïnstalleerd hadden gingen we op weg naar ons eerste treffen.

We gaan op weg naar Brauerei Fässla die al 360 jaar bestaat. In een gezellig proeflokaal beginnen we met een Lagerbier. Ondergistend en met 5,5 vol % alcohol. Een moutig bier met een aangename prikkeling. Weinig koolzuur en een aangename, iets zoetige smaak. De nasmaak blijft hangen. Daarna een Pilsener. Ook met 5,5 vol% alcohol. Een heerlijk fris bier met een zachte smaak. Na deze bieren bestellen we een hapje eten wat er heerlijk in gaat onder het genot van een Zwergla, ondergistend bier van 6%. Een mooie mahoniehouten kleur, zacht in de afdronk en een fijne hopbalans. Te vermelden valt nog dat de bieren traditioneel in 0,5 l getapt worden. Na deze eerste kennismaking is het tijd om ergens anders heen te gaan. In de mooie binnenstad laten we ons oog vallen op Klosterbrau. Het is binnen vol dus zoeken we een plaatsje buiten. Hier drinken we een Dunkles Kellerbier van 5,7%. Hoppig met een mooie koolzuurprikkeling. De nasmaak blijft hangen. Een heerlijk bier!

Hierna gaan we naar Ambräusianum. Hier valt direct de brouwinstallatie op middenin het lokaal. Erg mooi. We besluiten om een Bierprobe te nemen. We krijgen drie bieren in kleinere glazen te proefen, een Helles, een Weizen en een Dunkles. De Helles is vlak en met weinig smaak. De Weizen is erg smaakvol en de Dunkles valt iedereen tegen.

De smaakpapillen zijn geprikkeld en we gaan naar Brauerei Spezial, tegenover Fässla. Hier gaan we voor de eerste keer vandaag het rookbier drinken. Het wordt een leicht Rauchbier waarvan de rooklucht direct merkbaar is. Ook de rooksmaak is duidelijk te herkennen. De mout wordt over beukenhout gedroogd. Enkelen van ons nemen hierna toch maar een Helles.

Hierna is het tijd om ons te ruste te begeven na deze drukke dag. In de gezamenlijke ruimte wordt nog een afzakker gedronken.

Dag 2

We ontbijten om 08.30 uur en iedereen kijkt ‘fris’ tegen de nieuwe dag aan. Voor een enkeling was het ’s nachts moeilijk om na toiletbezoek zijn kamer terug te vinden, maar gelukkig was de kamergenoot alert genoeg om even een seintje te geven. De dagindeling wordt enigszins gewijzigd omdat we al om 10.30 bij Brauerei St. Georgen in Buttenheim moeten zijn. Wederom loodst de Tom Tom ons er probleemloos heen. We waren nog wat aan de vroege kant maar het mooie weer liet toe dat we buiten konden wachten. Jan K. liep op een holletje naar het toilet en er werd hem toegevoegd dat een goede boer zijn mest mee naar huis nam. Hilariteit alom dus.

Brouwmeester Kurt nam ons mee voor de rondleiding. In duidelijke bewoordingen gaf hij het hele brouwproces weer en liet ons alles van de brouwerij zien. Indrukwekkend. Na afloop buiten met z’n allen aan een tafel en daar lieten we ons het Kellerbier goed smaken. Dit bier wordt naar vele landen geëxporteerd. Daarna de Fränkische Bratwurst met Brot und Sauerkraut genuttigd en konden we er weer goed tegen. Jan S. kwam er nu (13.00 uur!) achter dat hij jarig was. Hij werd toegezongen en gefeliciteerd door de hele groep. Hij beloofde die dag te trakteren. Terug in Bamberg zijn we bij Gummi Leicht (een zaak in industriële bierbenodigdheden en andere dingen) langs gegaan en konden degenen die nog iets nodig hadden hier hun spullen kopen.

Bamberg is een mooie stad met een Dom en vele culturele oude gebouwen. Daarom hebben we ’s middags een informatietour gemaakt en de bezienswaardigheden bekeken onderbroken door een bezoek aan Schenkerla. Enkelen namen de Rauchweizen, een ongefilterd bier. Heerlijk. Anderen namen het echte Rauchbier. Roelof Bork doet aan geochasing en hebben we diverse dingen opgezocht middels zijn gps. Leuk om te doen. Dit alles bracht ons naar de obere Stephansberg en wel naar de Spezial Keller. Van hier een mooi uitzicht over de stad. Hier hebben we het U-bier gedronken. Een ungespundetes naturtrüb bier. Heerlijk hoppig. Uiteraard hebben we de inwendige mens hier weer versterkt en onderweg naar ons onderkomen zijn we nog even in de Stöhrenkeller geweest waar we ter gelegenheid van de verjaardag van Jan S. een bockbier van het vat genuttigd hebben. Een heerlijk doordrinkbaar bier (6,5%) met een volle body en een fijne nasmaak. Naderhand zijn we nog even een ‘gewoon’ café binnen gegaan waar we ter afsluiting een Bolero (een Veldensteiner pilsener) gedronken hebben. Na deze toch wel drukke dag legden we ons te ruste in afwachting wat de volgende dag zou brengen.

Dag 3

Na een stevig ontbijt en een wandeling door de stad gingen we op weg naar Brauerei Keesmann, een half uur tot drie kwartier gaans. De brouwerij zelf was dicht maar het mooie proeflokaal maakte veel goed. Een paar begonnen aan een bockbier terwijl de meesten toch nog eerst een kopje koffie (of een enkeling water) namen. Na de Leberkäse toch iedereen maar aan de Bock. Een heerlijk, helder, krachtige bock. Ook het Lagerbier was erg lekker.

Tegenover Keesmann lag Mahrs Brauerei. Hier zouden we een rondleiding krijgen, maar de man was plotseling in het ziekenhuis opgenomen zodat dit geannuleerd werd. Het proeflokaal in oud bruin café stijl zag er mooi uit en het U-bier smaakte heerlijk! Na enige tijd werden we de eigenaar en brouwmeester Stephan Michel gewaar. Hij vond het bijzonder om een groep Nederlandse amateurbrouwers te ontmoeten. We hebben een hele tijd met deze bijzonder sympathieke man gepraat over maischschema’s, mout etc. Visitekaartjes werden uitgewisseld en we kregen nog een adres van een mouterij en een bevriende brouwerij. In deze laatste konden we niet meer terecht, jammer. Na afloop kreeg iedereen een bierpul van Mahrs Bräu en een pet mee. Het was erg gezellig in het proeflokaal en de tijd ontbrak ons om nog naar brauerei Kundmueller in Weiher te gaan. Misschien een volgende keer.

Het werd tijd om naar het hotel te gaan en zo kwam deze geslaagde dag ten einde.

Dag 4

Na het ontbijt en de spullen pakken begonnen we rustig aan de terugreis die voorspoedig verliep. In het centrum van Keulen, onder de Dom, zijn we nog bij brouwerij de alte

Malzmühle geweest. Hier hebben we nog iets gegeten en uiteraard het Kölschbier geproefd. Heerlijk fris.

De reis werd voortgezet en in Erica werd de eerste passagier thuis afgezet. Op naar Hoogeveen, de laatste halte. Henk Stoel werd bedankt voor zijn rol als organisator en ook Jan Kamps als voortreffelijk chauffeur. Iedereen was het erover eens dat dit een ‘studiereis’ was om op terug te zien. De mensen die foto’s genomen hebben nemen deze de volgende gildeavond mee op een usb stick, dan maakt Bert Oosterhuis er een mooie compilatie van.

Iedereen werd bedankt voor zijn gezelligheid en inbreng.

Jan Spoelstra